Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã kéo dài hơn hai năm, nhưng những diễn biến gần đây cho thấy tốc độ tiến quân của Nga đang có dấu hiệu tăng tốc đáng kể. Đây là lần đầu tiên kể từ khi xung đột bùng nổ, Moscow đạt được những bước tiến nhanh như vậy, tạo nên một cục diện mới trên chiến trường. Vậy điều gì đã thúc đẩy sự thay đổi này, và hậu quả có thể xảy ra là gì? Hãy cùng phân tích chi tiết.
Bối cảnh lịch sử của cuộc chiến Nga-Ukraine
Xung đột giữa Nga và Ukraine bắt đầu từ năm 2014 với sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea. Sau đó, cuộc chiến lan rộng sang miền đông Ukraine, nơi các lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn kiểm soát các khu vực Donetsk và Luhansk.
Đến tháng 2/2022, Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt với quy mô lớn, đánh dấu giai đoạn leo thang căng thẳng mới. Mặc dù ban đầu Nga có những bước tiến đáng kể, nhưng sự kháng cự mạnh mẽ của Ukraine, cùng sự hỗ trợ quân sự từ phương Tây, đã khiến Moscow gặp khó khăn và bị kéo vào một cuộc chiến kéo dài.
Tuy nhiên, những diễn biến gần đây cho thấy Nga đang đạt được những thắng lợi trên chiến trường với tốc độ chưa từng thấy trong suốt hai năm qua.
Nga tiến quân nhanh hơn: Các yếu tố thúc đẩy
Việc Nga đạt được những bước tiến nhanh hơn xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân chính giải thích cho sự thay đổi này:
1. Chiến lược quân sự thay đổi
Nga đã điều chỉnh chiến lược quân sự của mình, tập trung vào các cuộc tấn công chớp nhoáng và mục tiêu cụ thể thay vì phân tán lực lượng. Các cuộc không kích nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng, bao gồm hệ thống năng lượng và đường tiếp tế của Ukraine, đã làm suy yếu khả năng phòng thủ của Kiev.
Bên cạnh đó, Nga cũng tập trung triển khai lực lượng ở các khu vực chiến lược như Bakhmut, Avdiivka, và vùng Zaporizhzhia, nơi đang trở thành những điểm nóng giao tranh.
2. Tăng cường sử dụng công nghệ và vũ khí hiện đại
Nga đã đẩy mạnh việc sử dụng các loại vũ khí hiện đại, bao gồm tên lửa siêu thanh, máy bay không người lái (UAV), và hệ thống phòng không tiên tiến. Việc áp dụng công nghệ vào chiến tranh không chỉ nâng cao hiệu quả tấn công mà còn giảm thiểu tổn thất cho phía Nga.
Đặc biệt, sự xuất hiện của các UAV thế hệ mới đã giúp Nga giành lợi thế trong việc do thám và tấn công chính xác các mục tiêu quan trọng.
3. Điều động lực lượng dự bị và tuyển quân mới
Kể từ cuối năm 2023, Nga đã tiến hành các đợt huy động quân sự lớn, tăng cường lực lượng dự bị lên hàng trăm nghìn binh sĩ. Lực lượng này, sau khi được huấn luyện nhanh, đã tham gia trực tiếp vào chiến trường, bổ sung sức mạnh cho các đợt tấn công quy mô lớn.
Ngoài ra, sự tham gia của các công ty quân sự tư nhân, như Wagner Group, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chiến dịch của Moscow.
4. Sự phân hóa trong hàng ngũ phương Tây
Sự hỗ trợ của phương Tây đối với Ukraine đã giảm sút phần nào do mâu thuẫn nội bộ và các vấn đề kinh tế trong nước. Một số quốc gia châu Âu bắt đầu e ngại trước tình hình leo thang, trong khi Mỹ chuyển trọng tâm sang khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Điều này tạo điều kiện thuận lợi để Nga tận dụng khoảng trống và đẩy mạnh tấn công ở Ukraine.
Những khu vực Nga đạt được bước tiến nhanh
Những khu vực mà Nga đang tiến quân nhanh nhất bao gồm:
- Bakhmut: Sau nhiều tháng giao tranh, Nga đã giành quyền kiểm soát phần lớn khu vực này, đẩy lui lực lượng Ukraine.
- Avdiivka: Đây là một điểm nóng quan trọng, nơi Nga đang tăng cường các cuộc tấn công với hy vọng cắt đứt tuyến tiếp tế của Ukraine.
- Zaporizhzhia: Với việc kiểm soát thêm một phần của vùng này, Nga đang tạo áp lực lớn lên tuyến đường chiến lược nối liền phía nam Ukraine.
Hậu quả đối với Ukraine và thế giới
1. Ukraine đối mặt với thách thức lớn
Việc Nga tiến quân nhanh đã đặt Ukraine vào tình thế khó khăn hơn bao giờ hết. Kiev đang phải đối mặt với áp lực gia tăng trong việc duy trì khả năng phòng thủ, đồng thời phải kêu gọi thêm viện trợ từ phương Tây.
Bên cạnh đó, các cuộc tấn công liên tục của Nga vào cơ sở hạ tầng dân sự đã khiến đời sống của người dân Ukraine ngày càng khó khăn, tạo ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng.
2. Căng thẳng gia tăng trên trường quốc tế
Những bước tiến mới của Nga có thể khiến phương Tây phải điều chỉnh chiến lược, tăng cường viện trợ cho Ukraine hoặc áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt đối với Moscow. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ leo thang xung đột, thậm chí vượt ra ngoài biên giới Ukraine.
Ngoài ra, tình hình cũng làm dấy lên lo ngại về an ninh năng lượng và lương thực toàn cầu, khi các tuyến cung ứng bị ảnh hưởng bởi chiến tranh.
Dự đoán về tương lai xung đột
Mặc dù Nga đang tiến quân nhanh, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc Moscow sẽ dễ dàng giành chiến thắng toàn diện. Ukraine, với sự hỗ trợ từ phương Tây, vẫn có khả năng tổ chức các đợt phản công mạnh mẽ trong tương lai.
Bên cạnh đó, cuộc chiến kéo dài cũng đặt Nga vào thế khó khi phải đối mặt với áp lực kinh tế và sự phản đối từ cộng đồng quốc tế.
Kết luận
Việc Nga tiến quân nhanh nhất trong hơn hai năm qua không chỉ thay đổi cục diện chiến trường mà còn đặt ra nhiều thách thức mới cho Ukraine và thế giới. Trong khi Nga đang tận dụng lợi thế chiến thuật và công nghệ, Ukraine lại phải đối mặt với bài toán duy trì sức mạnh phòng thủ.
Tương lai của cuộc xung đột sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ sự hỗ trợ của phương Tây, quyết tâm của Kiev, đến chiến lược dài hạn của Moscow. Chỉ có thời gian mới trả lời được liệu những bước tiến nhanh của Nga có phải là dấu hiệu của một chiến thắng hay chỉ là một giai đoạn tạm thời trong cuộc chiến kéo dài.